Page:Opus majus (IA b24975655 0003).pdf/141
LINGUARUM COGNITIO. 121
antiquas secunduin [sententiam ]' et aliorum sapientum
quantum literalis expositio requirit, et in universali quantum
ad sensum spiritualem. Nam textus ubique spiritualiter sonat
Messiam quem 2 Christum dicimus, sicut ipsi Hebraei non
ignorant, eo quod expectant ipsum venturum, sed in tempore
sui adventus decepti sunt. O damnum ineffabile animarum,
cum facile esset innumerabiles Judaeos³ converti! Quod esset
pessimum quia ab eis fundamentum fidei nostrae incepit, et
deberemus considerare quod sunt de semine patriarcharum et
prophetarum, et, quod plus est, de eorum stirpe Dominus
natus est et gloriosa Virgo et apostoli et innumerabiles [sancti]
a principio Ecclesiae descenderunt. Deinde Graeci et Rutheni
et multi alii schismatici similiter in errore perdurant quia
non praedicatur eis veritas in eorum lingua, et Saraceni similiter
et Pagani, ac Tartari, et caeteri infideles per totum mundum.
Nec valet bellum contra eos quoniam aliquando confunditur
Ecclesia in bellis Christianorum, ut ultra mare saepe accidit
et maxime in ultimo exercitu, scilicet domini Regis Franciae
ut totus mundus [scit]; et alias si vincunt Christiani, non
est qui terras occupatas defendat. Nec sic convertuntur sed
occiduntur et mittuntur in infernum. Residui vero qui super-
sunt post bella filii eorum irritantur magis ac magis contra
fidem Christianam propter istas guerras, et in infinitum a fide
Christi elongantur, et inflammantur ut omnia mala quae
possunt faciant Christianis. Unde Saraceni propter hoc in
multis mundi partibus fiunt impossibiles conversioni; et maxime
ultra mare et in Prussia et terris vicinis Alemanniae, quia
Templarii et Hospitalarii et fratres de Domo Teutonica
multum perturbant conversionem infidelium propter guerras
quas semper movent, et propter hoc quod [vo]lunt omnino
dominari. Non enim est dubium quin 10 omnes nationes infi-
delium ultra Alemanniam fuissent diu conversae, nisi esset
violentia fratrum de Domo Teutonica, quia gens paganorum
fuit multoties parata recipere fidem in pace secundum ¹ praedi-
J], Senans, followed by a blank space.
³ J., Judaeis.
- Blank in J.
4 Space left blank in J. J., Pruscia. MIS. worn here. 10 J., qui. 2 J., quam. 5 J., Scimastici. 8 J.,Templani. 11 1 J. sed.